|
E- ÇÝÇEKLÝ BÝTKÝLERDE ÜREME :
1- Bitkilerin Sýnýflandýrýlmasý :
Bitkiler, üreme organý olan çiçeðinin ve tohumunun bulunup bulunmamasýna göre çiçekli bitkiler ve çiçeksiz bitkiler olarak iki grupta incelenir.
Üreme organý denilen çiçeði ve tohumu bulunan bitkilere çiçekli bitkiler denir.
Üreme organý denilen çiçeði ve tohumu bulunmayan bitkilere çiçeksiz bitkiler denir.
Çiçekli bitkiler; kök, gövde, yaprak, çiçek olmak üzere 4 kýsýmdan oluþur.
BÝTKÝLER
Çiçekli Bitkiler Çiçeksiz Bitkiler
Açýk Tohumlular Kapalý tohumlular Damarlý Çiçeksiz Damarlý Çiçeksiz
Bitkiler Bitkiler
Tek Çift (Eðrelti Otu) (Karayosunu)
Çenekliler Çenekliler
(Mýsýr, Buðday) (Fasulye, Nohut)
2- Çiçek ve Kýsýmlarý :
Çiçekli bitkilerin üreme organý olan, renkli, güzel kokulu ve görünüþlü organa çiçek denir. (Ters lale = aðlayan gelin, gül, çiðdem, zambak, gelincik, menekþe). Bütün çiçekler farklý renk, þekil ve kokuda olmalarýna raðmen çiçeklerin temel kýsýmlarý birbirlerine benzer.
Çiçekte; çiçek sapý, çiçek tablasý, çanak yaprak, taç yaprak, erkek organ ve diþi organ gibi kýsýmlar bulunur.
Tam bir çiçek, çanak yaprak, taç yaprak, erkek organ, diþi organ olmak üzere dört kýsýmdan oluþur.
Çiçek Sapý :
Çiçeði dala ya da gövdeye baðlayan ve su ile besin maddelerinin taþýnmasýný saðlayan kýsýmdýr. Çiçek sapýnda odun ve soymuk borularý bulunur.
Çiçek Tablasý :
Çiçeðin diðer kýsýmlarýný üzerinde taþýyan yapýdýr.
a) Çiçeðin Kýsýmlarý :
Tam bir çiçek çanak yaprak, taç yaprak, erkek organ ve diþi organ olmak üzere dört kýsýmdan oluþur.
1- Çanak Yaprak :
Çiçeðin en dýþ kýsmýnda bulunan yeþil renkli yapraklardýr. Çanak yapraklar, (çiçek tomurcuk halinde iken) çiçeðin diðer kýsýmlarýný dýþ etkilere karþý korur ve fotosentez yaparak besin üretir. (Çiçeklerde genelde çanak yapraklar 5 tanedir).
2- Taç Yaprak :
Çiçeðin renkli, güzel kokulu ve görünüþlü olan kýsmýdýr. Taç yapraklarýn dip kýsýmlarýnda bal özü sývýsý (salgýsý) salgýlanýr. Bal özü salgýsý güzel kokulu olduðu için ve de taç yapraklar renkli ve güzel görünüþlü olduðu için böceklerin ilgisini çekerler ve tozlaþmaya yardýmcý olurlar.
3- Erkek Organ :
Taç yapraklarýn arasýnda, diþi organýn etrafýna dizilmiþ halde olan çok sayýdaki organdýr. Erkek organ sapçýk (ipçik) ve baþçýk olarak iki kýsýmdan oluþur.
Sapçýklar, baþçýklarý tutar, baþçýklarý çiçeðe baðlar ve her sapçýkta bir baþçýk bulunur.
Baþçýkta polen keseleri bulunur. Polen keselerinin içinde polenler yani çiçek tozlarý, çiçek tozlarýnýn yani polenlerin içinde de erkek üreme hücreleri olan sperm hücreleri bulunur. Polenler olgunlaþýnca polen keseleri çatlar ve polenler etrafa yayýlýrlar.
(Polen keselerinde bulunan polen-üreme- ana hücreleri mayoz bölünme geçirerek polenleri oluþturur).
4- Diþi Organ :
Çiçeðin ortasýnda bulunan, vazoya benzeyen ve genelde bir tane olan organdýr. Diþi organ; diþicik tepesi, diþicik borusu ve yumurtalýk olarak üç kýsýmdan oluþur.
a) Diþicik Tepesi :
Diþi organýn en uç kýsmýdýr. Diþicik tepesi yapýþkan ve nemli bir sývý salgýlar. Bu sývý çiçek tozlarýný yani polenler tutarak polenlerin burada çimlenmesini saðlar.
b) Diþicik Borusu :
Diþicik tepesini yumurtalýða baðlayan borudur. Diþicik tepesinde çimlenen polenleri yumurtalýða taþýr.
c) Yumurtalýk (Ovaryum) :
Diþi organýn en alt kýsmýndaki þiþkinleþmiþ bölümdür. Yumurtalýkta tohum taslaðý bulunur. Tohum taslaðýnýn içinde diþi üreme hücreleri olan yumurta hücreleri vardýr.
3- Çiçek Çeþitleri :
Çiçekler, erkek organ ve diþi organýn bulunup bulunmamasýna göre iki çeþittir.
a) Tam Çiçek (Bir Evcikli Çiçek=Erselik Çiçek) :
Bir çiçekte erkek organ ve diþi organ ile birlikte taç ve çanak yapraklar da bulunuyorsa böyle çiçeklere tam çiçek denir.
Örnek : Gül, papatya, elma, bezelye, kestane, fýndýk.
b) Eksik Çiçek (Ýki Evcikli Çiçek) :
Bir çiçekte erkek ve diþi organdan sadece bir tanesi bulunuyorsa böyle çiçeklere eksik çiçek denir.
• Çiçekte sadece erkek organ varsa bu çiçeðe erkek çiçek (taþ fýrýn) denir.
• Çiçekte sadece diþi organ varsa bu çiçeðe diþi çiçek (light) denir.
Hazýrlayan : MURAT ÜSTÜNDAÐ |
|
Bu konu 27504 kez okundu |
|
Bu konuyu Site Admini Ekledi |
