BİLİM SERGİSİNDE YAPILABİLECEK DENEYLER

1.Amonyumdikromatın yanması (volkan deneyi)
2.Akvaryumda yetişen bitkiler (doygun sodyum silikat çözeltisine ağır metal tuzlarından küçük kristaller atıldığında kristallenme sonucunda çok güzel görüntü oluşuyor)
3.İyotun süblimleşme özelliğinin gösterilmesi
4.Kara barut yapımı
5.Çıtırpıtır yapımı (gümüş asetilenür eldesi)
6.Limon kolonyası yapımı
7.Sıvı azot özellikleri ve bitkilerin donmasının gösterilmesi
8.Limon pili yapılması
9.Metallerin gümüş ile kaplanması
10.Magnezyum metalinin yanması
11.Bazı meşhur bilim adamlarının hayat hikayelerinin sergilenmesi
12.Kimya ile ilgili ilginç karikatürler sergilenebilir.
13.Nişastanın ayıracı iyot
14.kromatografi deneyi
15.Fosforun yanması
16.Görünmez mürekkepler
17.Camın HF deki reaksiyonu
18.KMnO4 ve H2SO4 ün reaksiyonunda ozon eldesi
19.Şekerin karbonlaşması
20.Benzene cam çubuk koyma , kırılma indisi aynı olduğundan cam çubuk gözükmüyor.
21.Mürekkep yapımı
22.Gümüş aynası yapımı
23.Uçan balon yapımı (balona helyum gazı koyma)
24.Alçak basınçta kaynama deneyi
25.Su dolu bir bardağın üzerine toplu iğne koymak, yüzey geriliminden dolayı iğne su üzerinde yüzüyor
26.Yok :)

Oksijen Gazı

Yeryüzünde bulunan en bol elementlerden biri olan oksijenin atom numarası 8 olup, bileşiklerinde -2 değerlik alır. Oksijenin diğer elementlerle oksit oluşum reaksiyonlarının çoğu ekzotermiktir ve dışarıya ısı verir. Oksijen, flordan sonra elektronegativite değeri en yüksek olan elementtir. Oksijenin 16O, 17O, 18O olmak üzere 3 tane doğal izotopu vardır. Tabiatta oksijen diatomik yapılı olarak O2 molekülleri şeklinde bulunur.

Oksijen gazı molekülündeki bağı koparmak için yüksek enerji gerekir. Bu sebeple oksijenin reaksiyonları yavaş ve yüksek sıcaklıkta gerçekleşir. Oksijen NŞA renksiz ve kokusuz bir gazdır. Soğutulduğunda mavi renkli bir sıvı haline gelir. Oksijenin kaynama noktası -182,9 0C ve donma noktası -284,4 0C'dir. Normal şartlarda bir litre oksijenin kütlesi 1,43 gr'dır. Aynı şartlarda 1 litre hava ise 1,29 gr'dır. Normal koşullarda oksijen gazı suda çözünür. 0 0C ve 1 atm basınçta 1 litre suda 31 mL oksijen gazı çözünür. Bu miktarda sudaki canlıların yaşaması için yeterli bir miktardır. Suyun soğukluğu arttıkça suda çözünen oksijen miktarı da artar.

Sıvı oksijen çok zayıf olarak mıknatıs tarafından çekilir. Bunun sebebi oksijen molekülünde çiftleşmemiş elektronların bulunmasıdır. Oksijen, solunum yapan canlıların hayatının devamı için gerekli olan bir elementtir. Solunum yoluyla akciğerlere alınan oksijen kandaki hemogloinlerle birleşerek oksihemoglobin bileşiğini oluşturur. Bunlarda kanla birlikte vücuttaki en küçük hücrelere nüfus ederek vücuttaki proteinleri ve yağları yakar. Canlılar için gerekli olan enerji böylece sağlanır. Oksijen, anaerobik ortamda yaşayan bazı bakteriler hariç canlıların hayatının devam etmesini sağlar.

Oksijen gazı, güneş ışığı ile birlikte suda bulunan zararlı bakterileri yok eder. Kullanma ve içme suları zaman zaman havalandırılır. Böylece havanın oksijeninden istifade edilir. Elementel oksijen, asetilen kaynakçılığında yüksek sıcaklık elde etmek için, hastanelerde nefes zorluğu çeken hastaların solunumuna yardımcı olmak için oksijen çadırlarında; oksitleyici gaz olarak, füze yakıtlarında kullanılır.

TRAFİK IŞIKLARI

Biraz deneyimle iyi yapılabilecek bir deneydir. İlk çalışmalarda başarısızlık olabilir.

1) Glikoz (10 Spatül kadar ) , KOH ( 4-5-6 spatül kadar ) çok az metlen blue

Çözelti hazırlanıp biraz beklenir. Çözelti ince ağızlı balonjoje de hazırlanır. Renk açılınca süratle karıştırılıp (çalkalanıp) rengin mavi-mor olması izlenir . Bekletilince renk açılacaktır.

2) Glikoz ( 12 spatül kadar ) NaOH ( 7-8 spatül ) , çok az indiyo carmin

Çözelti hazırlanıp biraz bekletilir. Renk sarı olunca çalkalanıp kırmızı renk gözlemlenir. Sonra şiddetli çalkalamayla renk yeşil olur.

Bunların sebepleri balon jojedeki oksijen ile metlen blue nin yükseltgenmesidir. Daha sonra dinlendirilirken glikoz - KOH ( NaOH ) tarafından oluşturulan ( daha önceden de vardı çözeltide ) glikozit yükseltgenmiş metlen blue indirgenir.


NOT : Sık sık çözelti havalandırılıp oksijen alması sağlanmalıdır.


Reaksiyonlar :

O2 + In (indirgenmiş) <--> In (yükseltgenmiş)

Glikoz + KOH ( NaOH ) <--> Glikozit

Glikozit + In ( yükseltgenmiş ) <--> In (indirgenmiş ) + glikoz


Metlen blue da indirgenme reaksiyonu ; (renksiz) yükseltgenmiş renk ; (mavi) indigo carmin de ind ; sarı ind-yük ; kırmızı yük ; yeşil .

Elbiseye sıçrarsa renk çıkmasına sebep olur.


BİR DAMLA ASİT


Glikoz (şeker) KCl03 yaklaşık 1-1 ( göz kararı ) havanda karıştırılır. Yaklaşık homojen olmasına dikkat edilmeli. Pipetle 1 damla H2SO4 damlat. Bu esnada dikkatli olmalı.

Reaksiyonlar


K Cl O3 ---> KCl + O2

Glikoz + O2 ---> Cl 2 + H2 O ( Bol O2 sebebiyle şiddetli olur )

SU SÖNDÜRÜR MÜ ?


NH4 NO3 , NH4 Cl ve Zn (tozu) karıştırılır.


Oran 2 2 1


Daha sonra homojen karışıma bir - iki damla su damlatılır

Dikkatli olunmalıdır.


VOLKAN DENEYİ

(NH4) 2 Cr 2 O 7 ( amonyum dikromat ) bir miktar krozeye konulur. Alkole batırılmış ufak bir kağıt içine konulur. ( ucu dışarda kalacak) ve yakalım. Afiyetle uzaktan izlenir.



AMONYAK FISKİYESİ


Az bir miktar NH3 balon jojeye konulur. Ağzı delikli tıpayla kapatılır. Delikten içeriye cam boru sokulur. NH3 kaynatılır. Cam borudan NH3 çıkarken ters çevrilip fenolftelein içeren sı (kapta) ya cam boru batırılır. Fıskiye hazırdır.



YANMAYAN KAĞIT


Tuzlu suyla etil alkol karıştırılır. İçine kağıt batırılır. Islanan kağıt yakılır. Ama kağıt yanmaz ( ateş çıkacaktır ) Sebebi ateşle kağıt arasında tampın oluşmasıdır. ( buhar tamponu )





SU SÖNDÜRÜR MÜ ?


Su NH4 Cl 'nın çözünmesini sağlar. Oluşan Cl - de redox tepkimelerini katalizörler.

Sonuçta N2 , H2O , Zn Cl 2



VOLKAN DENEYİ


( NH4 ) 2 Cr 2 O 7 -----> N 2 + H2O + Cr2 O3 (koyu yeşil)

(turuncu)


AMONYAK FISKİYESİ

Sıcak NH3 suda çok çözünür. Bu da balonjoje de basıncın düşmesine ve po açık hava basıncı sebebiyle suyun şiddetle balona dolmasına sebep olur.