Page 29 - Fen Okulu Hıgh Score Sayısal Deneme Seti
P. 29
FEN BİLİMLERİ 6 HIGH SC RE 6
15. Su, canlı vücudunun büyük bölümünü oluşturur ve canlı yaşamının devamlılığı için şarttır. Dünya’daki tüm
ekosistemlerin büyük bir bölümünü oluşturan su, yeryüzünün %71’ini kaplar. Türkiye, denizlerle çevrili bir
ülke olmasına rağmen, su stresli ülkeler sınıfındadır. Türkiye, aşırı sıcaklıklara sahip “yarı kurak” bir bölgede
yer alan bir ülkedir. Türkiye’ye düşen ortalama yağış miktarı 643 mm ile dünya ortalamasının altındadır.
2015 yılında 1.422 metreküp olarak hesaplanan kişi başına düşen su miktarı, 2017 yılı itibariyle, 1.386 met-
reküp olarak hesaplanmıştır. Avrupa’daki ve Dünya’daki diğer ülkelere bakıldığında Türkiye, kişi başına kul-
lanılabilir su miktarı açısından su sıkıntısı çeken ülkelerden biri olarak değerlendirilebilir.
Aşağıda kişi başına düşen yıllık su miktarının gösterildiği bir sınıflandırma ölçeği verilmiştir.
Kesin Kıtlık Kıtlık Su Stresi Stressiz
<500 1000 >1.700
ton / kişi / yıl
Buna göre aşağıdakilerden hangisi ülkemizi su stresi ülkeler sınıfından çıkarıp stressiz (su kaygısı
yaşamayan) ülkeler arasında görebilmek için alınması gereken tedbirlerden biri değildir?
A) İnsanların içme ve temizlik amaçlı kullanmış oldukları sular mutlaka sayaçlardan geçirilerek gerekirse
kullanılan suyun ton fiyatına yüklü miktarlarda zam yapılmalı ve su kullanımı azaltılmalıdır.
B) Yağmur, kar ve dolu gibi yağış şekillerinden oluşan suyun çeşitli depolama yöntemleri ile depolanarak,
bahçe sulama başta olmak üzere birçok alanda kullanılması yaygınlaştırılmalıdır.
C) İnsanların günlük faaliyetleri sonucu kullandıkları sudan lavabo veya kanalizasyonlara karışan suyun
depolanıp, çeşitli arıtma faaliyetlerinden geçirilerek tekrar kullanılır hale gelmesi sağlanmalıdır.
D) Bahçelerde hortumla veya suyun serbest bırakılmasıyla yapılan sulama yöntemleri yerine, damlama su-
lama sistemi denilen ve bitkinin köküne damlayarak gerçekleştirilen sulama yöntemlerine geçilmelidir.
16. Plastikler, genellikle petrol ürünlerinden elde ediliyor. Bu ne-
Çözünme denle üretimleri sırasında karbon salınımına yol açıyor, do-
Kimyasal bileşik layısıyla sera gazı etkisini ve küresel ısınmayı artırıyorlar.
Bitki merkezli malzeme Ayrıca plastiklerin doğada parçalanarak yok olması çok
uzun sürüyor. Biyoplastikler bitkilerden elde edilen farklı bi-
yokütle kaynaklarından (Örneğin mısır veya patates nişas-
Şekillendirme işlemi
tası, selüloz) üretilebiliyor. Biyoplastikler petrole olan ba-
ğımlılığı azaltıyor. Biyoplastiklerin doğada kısa sürede
bozunması ise en önemli avantajlarından biri.
Ayrışma süreci Aşağıda biyoplastiğin üretim süreci ve doğadaki ayrışma
sürecini gösteren bir şema verilmiştir.
80. gün 58. gün 38. gün 28. gün 1. gün
Verilen açıklama ve şema ile ilgili olarak;
I. Biyoplastiğin üretim sürecinde bitki kökenli ürünler farklı kimyasal işlemlerden geçirilir.
II. Biyoplastik, petrol türevi plastiklere göre doğada daha kısa sürede ayrışır.
III. Biyoplastiğin kullanılması, petrole olan bağımlılığın azalmasına ve çevrenin daha az kirlenmesine neden
olur.
çıkarımlarından hangileri yapılabilir?
A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) I, II ve III.
20