Maddelerin Sınıflandırılması

Boşlukta yer kaplayan, hacmi, kütlesi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. Maddenin şekil almış (şekillendirilmiş) haline cisim denir. Her cisim maddedir fakat her madde cisim değildir.
Maddelerin özelliklerini taşıyan en küçük birim taneciktir ve bu tanecikler ya atomlar ya da moleküllerdir.
Maddeler kimyasal özelliklerine göre saf maddeler ve karışımlar olarak iki grupta incelenirler.

2- Saf Maddeler :
Kendine özgü fiziksel ve kimyasal özellikleri olan, ayırt edici özellikleri bulunan ve bu ayırt edici özellikleri sabit olan maddelere saf madde denir.
Aynı cins taneciklerden yani aynı cins atom veya aynı cins moleküllerden oluşan maddelere saf madde denir.
Elementler ve bileşikler saf maddelerdir. Karışımlar ise (homojen ya da heterojen) saf madde değillerdir.





3- Karışımlar :
İki ya da daha fazla farklı maddenin yani elementin veya bileşiğin kendi özelliklerini yani kimliklerini kaybetmeden ve kimyasal bağ oluşturmadan istenilen her oranda (miktarda) bir araya gelmesiyle oluşan maddeye karışım denir.
Karışımlar fiziksel değişmeler sonucu oluşur, fiziksel yollarla ayrılır ve saf madde değillerdir. Bu nedenle karışımı oluşturan maddeler kendi özelliklerini yani kimliklerini kaybetmezler.
Katı, sıvı ve gaz halindeki elementler ve bileşikler istenilen her oranda birleşerek karışımları oluşturabilirler.
Elementler ve bileşikler saf maddelerdir ve bu maddeler aynı cins taneciklerden yani aynı cins atomlardan veya aynı cins moleküllerden oluşurlar. Karışımlar ise saf madde değildir ve bu nedenle karışımlar, farklı cins taneciklerden yani farklı cins atomlardan veya farklı cins moleküllerden oluşurlar.
Karışımlar homojen karışımlar ve heterojen karışımlar olmak üzere iki çeşittir.





4- Karışımların Özellikleri :

1- Karışımlar, kendini oluşturan maddelerin özelliklerini taşırlar.
2- Karışımı oluşturan maddeler kendi (kimyasal) özelliklerini yani kimliklerini kaybetmezler.
3- Karışımlar sonucu yeni madde oluşmaz.
4- Karışımı oluşturan maddeler istenilen her oranda birleşebilirler.
5- Karışımlar en az iki farklı maddeden (atomdan yani elementten veya bileşikten) oluşurlar.
6- Karışımlar fiziksel değişme sonucu oluşup fiziksel yollarla (eleme, süzme, dinlendirme gibi) ayrılırlar.
7- Karışımlar homojen ya da heterojen olabilirler.
8- Karışımlar saf madde değillerdir.
9- Karışımlar formüllerle gösterilmezler. (Saf madde olmadıkları için).
10- Karışımların öz kütleleri sabit değildir.
11- Karışımların erime, kaynama, donma, yoğunlaşma sıcaklıkları sabit değildir ve bu sıcaklıklar karışımı oluşturan madde miktarına göre değişir.

Murat ÜSTÜNDAĞ
Kayseri Mithatpaşa İlköğretim Okulu Fen ve Teknoloji Öğretmeni